5 Mart Tarihte Bugün

5 Mart Tarihte Bugün

Olaylar
1584 - Karlstad, İsveç'te kent konumuna alındı.
1821 - James Monroe, ABD devlet başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
1836 - Samuel Colt ilk .34 kalibre altıpatlar (revolver) tabancanın seri üretimine başladı.
1912 - İtalyan Ordusu hava balonlarını askeri amaçlarla kullanan ilk ordu oldu. İtalyanlar bu hava taşıtlarını Türk savunma hatlarının gerisine keşif amacıyla gönderdiler.
1917 - Woodrow Wilson, ABD devlet başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
1918 - Bolşevikler, Rusya'nın başkentini Petrograd'tan Moskova'ya taşıdılar.
1920 - Türkiye Yeşilay Cemiyeti kuruldu.
1924 - Halife Abdülmecit Efendi ailesiyle birlikte Türkiye'den ayrıldı.
1924 - Şevket Verlaci, Arnavutluk başbakanı oldu.
1931 - Daniel Salamanca Urey, Bolivya devlet başkanlığına getirildi.
1933 - Büyük Buhran: ABD başkanı Franklin D. Roosevelt bütün bankaları kapattı ve finansal işlemleri durdurdu.
1933 - Almanya'da parlamento seçimlerinde naziler %44 çoğunluk sağladılar.
1946 - II. Dünya Savaşı'nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen Demirperde kavramı; ilk kez İngiltere Başbakanı Winston Churchill'in bir konuşmasında kullanıldı.
1950 - Eskişehir'de sel felaketi: 50 bin kişi açıkta kaldı, 2500 ev yıkıldı, 6 kişi boğuldu. Felaketzedelere Marshall Planı'ndan yardım geldi.
1956 - ABD'de Yüksek Mahkeme diğer mahkemelerin okullardaki ırk ayrımcılığını yasaklamasını onayladı.
1966 - Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı Fuji dağına düştü: 124 kişi öldü.
1971 - ABD'li 4 asker Ankara'da THKO örgütü mensuplarınca kaçırıldı. Bir duyum üzerine polisin üniversiteye düzenlediği baskında çatışma çıktı; Erdal Şener adlı öğrenci öldü, yaralananlar oldu. Kaçırılan askerler 8 Mart'ta serbest bırakıldı.
1972 - Ağustos 1971'de Sultanahmet'te esrar satarken yakalanan ve 6 yıl hapse mahkum edilen 14 yaşındaki İngiliz çocuk, Türkiye ile İngiltere arasında sorun oldu. İngiliz basını "Gaddar Türkler" diye manşetler attı. Bunun üzerine Başbakan Nihat Erim programında olmasına rağmen, ABD'ye giderken Londra'ya uğramadı.
1974 - Yom Kippur Savaşı: İsrail askerleri Süveyş Kanalı'nın batı yakasından çekildiler.
1977 - Türkan Şoray, Dünya Kadın Rejisörleri Festivali'nde Dönüş filmindeki başarısı nedeniyle Brüksel'de özel ödül aldı.
1979 - Uzay sondası Voyager 1, Jüpiter'in 172000 mil yakınından geçti.
1991 - Irak, Körfez Savaşı esirlerini serbest bıraktı.
1994 - Birleşmiş Milletler, Bosna'ya Türk askeri gönderilmesini kabul etti.
1999 - Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bombalı saldırıda ağır yaralandı; koruma polisi ve iki lise öğrencisinin öldüğü saldırıyı yasadışı TİKKO örgütü üstlendi.
2000 - İnternet aracılığıyla uluslararası ün yapan Mahir Çağrı, Forbes Dergisi'nin en ünlü 100 kişisi arasına girdi.
2001 - Mekke'de Hac'da çıkan izdihamda 35 hacı adayı öldü.

Doğumlar
1133 - II. Henry, İngiltere kralı (ö. 1189)
1324 - II. David, İskoçya kralı (ö. 1371)
1512 - Gerardus Mercator, Flaman kartograf (ö. 1594)
1563 - John Coke, İngiliz politikacı (ö. 1644)
1575 - William Oughtred, İngiliz matematikçi (ö. 1660)
1658 - Antoine Laumet de La Mothe, sieur de Cadillac, Fransız kaşif (ö. 1730)
1693 - Johann Jakob Wettstein, İsviçreli teolog (ö. 1754)
1696 - Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (ö. 1770)
1703 - Vasili Kirilloviç Trediakovski, Rus şair (ö. 1768)
1748 - Jonas C. Dryander, İsveçli botanist (ö. 1810)
1748 - William Shield, İngiliz müzisyen (ö. 1829)
1794 - Jacques Babinet, Fransız fizikçi (ö. 1872)
1814 - Wilhelm von Giesebrecht, Alman tarihçi (ö. 1889)
1815 - John Wentworth, ABD’li politikacı (ö. 1888)
1817 - Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (ö. 1894)
1853 - Howard Pyle, ABD’li yazar ve çizer (ö. 1911)
1869 - Michael von Faulhaber, Alman kardinal ve başpiskopos (ö. 1952)
1870 - Frank Norris, ABD’li yazar (ö. 1902)
1871 - Rosa Luxemburg, Polonyalı sosyalist devrimci (ö. 1919)
1873 - Olav Bjaaland, Norveçli kaşif (ö. 1961)
1874 - Henry Travers, İngiliz oyuncu (ö. 1965)
1879 - William Beveridge, İngiliz ekonomist (ö. 1963)
1886 - Dong Biwu, Çinli politikacı (ö. 1975)
1887 - Heitor Villa-Lobos, Brezilyalı besteci (ö. 1959)
1897 - Set Persson, İsveçli politikacı (ö. 1960)
1898 - Zhou Enlai, Çinli politikacı, başbakan (ö. 1976)
1902 - Edita Morris, İsveçli-ABD'li yazar (ö. 1988)
1904 - Karl Rahner, Alman teolog (ö. 1984)
1908 - Irving Fiske, ABD’li yazar, oyun yazarı (ö. 1990)
1908 - Rex Harrison, İngiliz oyuncu (ö. 1990)
1910 - Józef Marcinkiewicz, Polonyalı matematikçi (ö. 1940)
1915 - Laurent Schwartz, Fransız matematikçi (ö. 2002)
1918 - James Tobin, ABD’li ekonomist, Nobel Ödülü sahibi (ö. 2002)
1920 - José Aboulker, Cezayirli anti-Nazi direnişçi
1920 - Virginia Christine, ABD’li oyuncu (ö. 1996)
1921 - Elmer Valo, Slovak-ABD’li beyzbolcu (ö. 1998)
1922 - Pier Paolo Pasolini, İtalyan yazar ve film yönetmeni (ö. 1975)
1923 - David Nathan, Galli gazeteci (ö. 1966)
1923 - Laurence Tisch, ABD’li yatırımcı
1927 - Jack Cassidy, ABD’li oyuncu (ö. 1976)
1933 - İsmail Ogan, Türk güreşçi
1934 - Daniel Kahneman, İsrailli ekonomist, Nobel Ödülü sahibi
1934 - James B. Sikking, ABD’li oyuncu
1934 - Halit Refiğ, Türk yönetmen
1936 - Canaan Banana, Zimbabveli politikacı, devlet başkanı
1936 - Dean Stockwell, ABD’li oyuncu
1937 - Olusegun Obasanjo, Nijeryalı politikacı, devlet başkanı
1938 - Fred Williamson, ABD’li Amerikan futbolcusu ve oyuncu
1939 - Peter Woodcock, Kanadalı seri katil
1939 - Pierre Wynants, Belçikalı aşçı
1939 - Samantha Eggar, İngiliz oyuncu
1940 - Malcolm Hebden, İngiliz oyuncu
1940 - Sepp Piontek, Alman futbol oyuncusu ve teknik direktör
1942 - Felipe González Márquez, İspanyol politikacı, başbakan
1942 - Ahmet Arpad, Türk gazeteci yazar çevirmen
1943 - Billy Backus, ABD’li boksör
1944 - Roy Gutman, ABD’li gazeteci, Pulitzer Ödülü sahibi
1944 - Lucio Battisti, İtalyan şarkıcı (ö. 1998)
1947 - Clodagh Rodgers, İrlandalı şarkıcı
1948 - Eddy Grant, Guyanalı-İngiliz şarkıcı
1948 - Elaine Paige, İngiliz şarkıcı ve oyuncu
1949 - Franz Josef Jung, Alman asker, genelkurmay başkanı
1954 - Marsha Warfield, ABD’li oyuncu ve komedyen
1955 - Penn Jillette, ABD’li sihirbaz ve komedyen
1957 - Mark E. Smith, İngiliz müzisyen, The Fall üyesi
1958 - Andy Gibb, İngiliz-Avustralyalı şarkıcı (ö. 1988)
1962 - Jonathan Penner, ABD’li oyuncu ve Survivor yarışmacısı
1966 - Michael Irvin, ABD’li Amerikan futbolcusu
1969 - MC Solaar, Fransız hiphop sanatçısı
1970 - John Frusciante, ABD’li müzisyen, Red Hot Chili Peppers üyesi
1971 - Evil Jared Hasselhoff, ABD’li müzisyen, The Bloodhound Gang üyesi
1971 - Jeffrey Hammonds, ABD’li beyzbolcu
1972 - Luca Turilli, İtalyan müzisyen, Rhapsody of Fire üyesi
1973 - Ryan Franklin, ABD’li beyzbolcu
1974 - Jens Jeremies, Alman futbolcu
1974 - Eva Mendes, ABD’li oyuncu
1974 - Matt Lucas, İngiliz komedyen
1975 - Jolene Blalock, ABD’li oyuncu
1975 - Niki Taylor, ABD’li model
1976 - Sarunas Jasikevicius, Litvanyalı basketbolcu
1976 - Paul Konerko, ABD’li beyzbolcu
1977 - Bryan Berard, ABD’li hokey oyuncusu
1977 - Taismary Agüero, Küba asıllı İtalyan voleybolcu
1977 - Wally Szczerbiak, ABD’li basketbolcu
1982 - Daniel Carter, Yeni Zelandalı rugby oyuncusu
1985 - Ken'ichi Matsuyama, Japon oyuncu
1986 - Matty Fryatt, İngiliz futbolcu
1989 - Jake Lloyd, ABD’li oyuncu

Ölümler
1534 - Antonio da Correggio, İtalyan ressam (d. 1489)
1539 - Nuno da Cunha, Portekizli politikacı, Hindistan valisi (d. 1487)
1592 - Michael Coxcie, Flemish ressam (d. 1499)
1605 - Pope Clement VIII, İtalyan Papa (d. 1536)
1611 - Shimazu Yoshihisa, Japon samuray (d. 1533)
1622 - I. Ranuccio Farnese, İtalyan soylusu, Parma dükü (d. 1569)
1695 - Henry Wharton, İngiliz yazar (d. 1664)
1726 - Evelyn Pierrepont, İngiliz politikacı (d. 1655)
1778 - Thomas Augustine Arne, İngiliz besteci (d. 1710)
1815 - Franz Mesmer, Avusturyalı doktor (d. 1734)
1827 - Pierre-Simon Laplace, Fransız matematikçi (d. 1749)
1827 - Alessandro Volta, İtalyan fizikçi (d. 1745)
1849 - David Scott, İskoç ressam (d. 1806)
1876 - Marie d'Agoult, Alman yazar (d. 1805)
1893 - Hippolyte Taine, Fransız tarihçi (d. 1828
1895 - Henry Rawlinson, İngiliz asker (d. 1810)
1895 - Nikolai Leskov, Rus yazar (d. 1831)
1903 - George Francis Robert Henderson, İngiliz asker (d. 1854)
1925 - Johan Jensen, Danimarkalı matematikçi (d. 1859)
1926 - Clément Ader, Fransız havacı (d. 1841)
1927 - Franz Mertens, Alman matematikçi (d. 1840)
1933 - Cavit Erdel, Türk asker (d. 1884)
1934 - Reşit Galip, Türk politikacı (d. 1897)
1940 - Cai Yuanpei, Çinli eğitimci (d. 1868)
1941 - Mehmet Rifat Börekçi, Türk din adamı, Türkiye'nin ilk diyanet işleri başkanı (d. 1860)
1944 - Max Jacob, Fransız şair ve yazar (d. 1876)
1945 - Lena Baker, ABD’li katil (d. 1901)
1947 - Alfredo Casella, İtalyan besteci (d. 1883)
1953 - Sergey Sergeviç Prokofyev, Rus besteci, (d. 1891)
1953 - Josef Stalin, Gürcü-Sovyet politikacı, devlet başkanı (d. 1879)
1953 - Herman J. Mankiewicz, ABD’li senarist (d. 1897)
1963 - Patsy Cline, ABD’li şarkıcı (d. 1932)
1965 - Chen Cheng, Çinli politikacı (d. 1897)
1965 - Pepper Martin, ABD’li beyzbolcu (d. 1904)
1966 - Anna Akhmatova, Rus şair (d. 1889)
1974 - Sol Hurok, Rus-ABD’li emprezaryo (d. 1888)
1977 - Tom Pryce, İngiliz Formula 1 sürücüsü
1980 - Jay Silverheels, Kanadalı oyuncu (d. 1912)
1980 - Winifred Wagner, Alman opera yapımcısı (d. 1897)
1981 - Yip Harburg, ABD’li şarkı sözü yazarı (d. 1896)
1982 - John Belushi, ABD’li oyuncu (d. 1949)
1983 - Mustafa Uykusuz (Mim Uykusuz), Türk karikatürist (d. 1922)
1984 - Tito Gobbi, İtalyan bariton (d. 1915)
1984 - William Powell, ABD’li oyuncu (d. 1892)
1987 - Gülistan Güzey, Türk oyuncu (d. 1927)
1988 - Alberto Olmedo, Arjantinli komedyen (d. 1933)
1990 - Edmund Conen, Alman futbolcu (d. 1914)
1991 - Kazım Taşkent, Yapı ve Kredi Bankası'nın kurucusu, eski milletvekili (d. 1894)
1995 - Vivian Stanshall, İngiliz müzisyen, oyuncu ve yazar, Bonzo Dog Band üyesi (d. 1943)
1996 - Whit Bissell, ABD’li oyuncu (d. 1909)
1997 - Samm Sinclair Baker, ABD’li yazar (d. 1909)
1999 - Richard Kiley, ABD’li oyuncu (d. 1922)
2000 - Lolo Ferrari, Fransız oyuncu (d. 1962)
2000 - İzzet Baysal, Türk mimar, sanayici (d. 1907)
2004 - Walt Gorney, ABD’li oyuncu (d. 1912)
2006 - Richard Kuklinski, ABD’li gangster (d. 1935)