Bilgisayarınıza virüs mü girdi
Biyolojik virüsler yaşadıkları ortama ayak uydurmakta ustadırlar. Gün geçtikçe yeni özellikler edinerek, alınan önlemlere karşı bağışıklık sağlarlar. Biyolojik virüsler gibi, dijital virüsler de gün geçtikçe kendisini geliştiriyor, bilgisayarlara sızmanın yollarını arıyorlar. Bilgisayarınıza ne kadar güveniyorsanız güvenin, virüsler sizi bir gün gafil avlayabilir. Bu yazı ile bilgisayarınıza virüs girdiğinde nasıl davranmanız veya davranmamanız gerektiği hakkında birkaç ipucu edinebilirsiniz.
Öncelikle yapmanız gerekenlerle başlayalım:
Ev ağınızdan ayrılın
Bilgisayarınıza virüs bulaştığını fark ettiğiniz an, yapmanız gereken ilk şey bağlı olduğunuz ağdan ayrılmaktır, çünkü sizin bilgisayarınıza bulaşmış olan virüsler ağ aracılığı ile aynı ağa bağlı olan diğer bilgisayarlara da sıçrayabilir. Sadece bir bilgisayarla uğraşmak varken, daha fazla bilgisayarla uğraşmak istemezsiniz herhalde. Ancak İnternete bağlı kalmanız gerekiyorsa ve virüsün diğer bilgisayarlara sıçramasını engellemek istiyorsanız, ağ paylaşımını tamamıyla kapatın. Vista kullanıcıları bunu Ağ Paylaşım Merkezi'nden gerçekleştirebilir. Öncelikle Dosya ve Yazıcı Paylaşımını kapatın. Bunu yapmak için 'Ağ Bağlantılarım'a girin. Yerel Ağ Bağlantısı'na sağ tıklayın ve Özellikler'e gelin. Genel sekmesinin altında yer alan “Microsoft Ağları için Dosya ve Yazıcı Paylaşımı” kutucuğundaki tiki kaldırın. Daha sonra Bilgisayarım'a girin. Araçlar - Klasör Seçenekleri yolunu izleyin. Açılan pencerede, Görünüm sekmesi altındaki “ Ağ klasörlerini ve yazıcıları otomatik olarak ara” ve “Basit dosya paylaşımını kullan” kutucuklarındaki tikleri kaldırın. Tabii ki bu virüsü etkisiz hale getirecek bir çözüm değil, ancak bu sayede bilgisayarınızı bir nevi karantina altına alarak, virüsün diğer bilgisayarlara sıçramasının önüne geçmiş oluyorsunuz.
Firewall ile İnternet trafiğini kilitleyin
Bilgisayarınıza bulaşan virüsler İnternet'e bağlı olduğunuz sürece kendilerini güncellerler. Bu durum, virüsün bilgisayarınızda gittikçe aktif bir rol oynamasını ve temizlenmesinin zorlaşmasına sebep olur. Şayet üçüncü parti bir güvenlik duvarı (firewall) kullanıyorsanız, İnternet trafiğini kilitleyerek zararlı programların kendilerini güncellemelerini engelleyebilirsiniz. Şayet herhangi bir güvenlik duvarı programınız yoksa görev çubuğunun sağ alt köşesinde yer alan sistem tepsisinde (system tray) bulunan ağ bağlantınızın ikonuna sağ tıklayıp “Devre Dışı Bırak” seçeneğini seçebilirsiniz. Ethernet kablonuzu çıkarmanız da mümkün tabii ki. Ancak bilgisayarınızın İnternet'e erişimini tamamen kesmeden önce, virüs programınızın bütün güncelleştirmelerinin yapılmış olduğundan emin olun. Bilgisayarınızı her daim güncel tutun Bilgisayarınıza bulaşmış olan belalı bir virüs, işletim sisteminizin bir güvenlik açığından faydalanarak sisteme sızmış olabilir. İşletim sistemi yapann firmalar güvenlik açıklarını tespit edip, kapatmak için çok sayıda güncelleştirmeler yayınlıyorlar. Bu yüzden işletim sisteminizin yayınlanmış bütün güvenlik güncelleştirmelerinin yapılmış olduğundan emin olun. Bu herhangi bir açıktan faydalanarak sisteminize sızmış olan bir virüsü etkisiz hale getirebilir.
Virüs programınızı güncelleyin ve sürekli çalışır durumda tutun
Bilgisayara virüs bulaştığında hemen anti-virüs programlarına sarılırız. Bilgisayarınızda virüs taramasına başlamadan önce, anti-virüs yazılımınızın bütün güncelleştirmelerinin yapıldığından emin olun. Daha sonra bilgisayarınızı virüs programınızın ellerine bırakın. Yalnız, burada yüzeysel bir tarama yerine tam sistem taraması yapmanız yazılımın virüsü bulmasını kolaylaştıracaktır. Zira virüs, işletim sisteminin derinliklerine gizlenmiş olabilir. Windows kullanıcıları için AVG Anti-Virüs ön plana çıkarken, Mac kullanıcıları için ClamAV kullanıcıların Mac bilgisayarlarını temiz tutmalarına yardımcı oluyor. İşletim sisteminizi baştan yükleyin Şayet davetsiz misafirinize karşı vermiş olduğunuz savaşa saatlerinizi, günleriniz hatta aylarınızı harcadıysanız son çözüm yolu olarak bilgisayarınıza format atabilirsiniz. Tabii format işlemine geçmeden önce, kaybolmasını istemediğiniz verilerin yedeğini almalısınız. Formattan sonra bilgisayarınızı haftada en az bir kere virüs programınız ile taramanızda fayda var.
Bilgisayarınıza virüs bulaştığında yapmanız gerekenlerin yanı sıra yapmanızın sakıncalı olduğu bazı şeyler de var. İşte bunlardan bazıları:
Kimseye dosya eklediğiniz e-postalar atmayın Bulaşan virüsün yerini belirleyip, temizleyene kadar hiç kimseye dosya eklediğiniz e-postalardan göndermeyin. Şayet virüs, bilgisayarınızdaki dosyalara da sıçramış olabilir. Tabii sizin yolladığınız dosyayı açarak virüs kapan arkadaşınız, hakkınızda hiç iyi şeyler söylemeyebilir. Bilgisayarınıza USB sürücü gibi depolama birimleri takmayın Biliyorsunuz virüslerin yetenekleri gün geçtikçe artıyor. Bilgisayarınıza bulaşmış olan bir virüs, bilgisayarınıza taktığınız bir depolama birimine de bulaşabilir. Sonra bu depolama birimini başka bir bilgisayara bağladığınızda, virüs otomatik olarak USB sürücüden bilgisayara bulaşabilir. Böyle bir zincirleme reaksiyon yaratmak istemezsiniz.
Kredi kartınız veya hesap bilgileriniz ile online alışveriş yapmayın Tahminen bu bir virüsün size vereceği en ağır tahribatlardan biri olacaktır. Zararlı yazılımlar kredi kartı bilgilerinizi veya diğer kişisel bilgilerinizi çalabilirler. Bilgilerinizi ele geçirenler hesabınızı boşaltabilir, sizin adınıza alışveriş yapabilirler. Tabii ki hiç kimse kendi parasıyla, tanımadığı insanlara vur patlasın, çal oynasın tarzı bir eğlence sunmak istemez. Bu yüzden bilgisayarınızdaki virüsün tamamen temizlendiğinden emin olmadan, kişisel bilgilerinizi kesinlikle bir yerde kullanmayın. Kişisel hesaplarınıza girmeyin Bilgisayarınızda virüs varken e-posta hesapları gibi kişisel hesaplarınızı açıp şöyle bir göz atmanız bile şifrenizin çalınmasına sebep olabilir. Bu yüzden bilgisayarınızdaki virüsü temizlemeden, sizin için önemli olan sitelere kişisel bilgilerinizi vererek giriş yapmamanız en sağlıklısı olur. Hemen hemen bütün kullanıcılar en az bir kere virüslerin kurbanı olmuştur. Her ne kadar bilgisayarınızı güvenlik altında tutarsanız tutun, bütün iş tecrübeli olmaktan geçiyor. Nereye tıklayacağınızı bilirseniz telaş edecek bir şey kalmayacaktır. (Teknolab)
Biyolojik virüsler yaşadıkları ortama ayak uydurmakta ustadırlar. Gün geçtikçe yeni özellikler edinerek, alınan önlemlere karşı bağışıklık sağlarlar. Biyolojik virüsler gibi, dijital virüsler de gün geçtikçe kendisini geliştiriyor, bilgisayarlara sızmanın yollarını arıyorlar. Bilgisayarınıza ne kadar güveniyorsanız güvenin, virüsler sizi bir gün gafil avlayabilir. Bu yazı ile bilgisayarınıza virüs girdiğinde nasıl davranmanız veya davranmamanız gerektiği hakkında birkaç ipucu edinebilirsiniz.
Öncelikle yapmanız gerekenlerle başlayalım:
Ev ağınızdan ayrılın
Bilgisayarınıza virüs bulaştığını fark ettiğiniz an, yapmanız gereken ilk şey bağlı olduğunuz ağdan ayrılmaktır, çünkü sizin bilgisayarınıza bulaşmış olan virüsler ağ aracılığı ile aynı ağa bağlı olan diğer bilgisayarlara da sıçrayabilir. Sadece bir bilgisayarla uğraşmak varken, daha fazla bilgisayarla uğraşmak istemezsiniz herhalde. Ancak İnternete bağlı kalmanız gerekiyorsa ve virüsün diğer bilgisayarlara sıçramasını engellemek istiyorsanız, ağ paylaşımını tamamıyla kapatın. Vista kullanıcıları bunu Ağ Paylaşım Merkezi'nden gerçekleştirebilir. Öncelikle Dosya ve Yazıcı Paylaşımını kapatın. Bunu yapmak için 'Ağ Bağlantılarım'a girin. Yerel Ağ Bağlantısı'na sağ tıklayın ve Özellikler'e gelin. Genel sekmesinin altında yer alan “Microsoft Ağları için Dosya ve Yazıcı Paylaşımı” kutucuğundaki tiki kaldırın. Daha sonra Bilgisayarım'a girin. Araçlar - Klasör Seçenekleri yolunu izleyin. Açılan pencerede, Görünüm sekmesi altındaki “ Ağ klasörlerini ve yazıcıları otomatik olarak ara” ve “Basit dosya paylaşımını kullan” kutucuklarındaki tikleri kaldırın. Tabii ki bu virüsü etkisiz hale getirecek bir çözüm değil, ancak bu sayede bilgisayarınızı bir nevi karantina altına alarak, virüsün diğer bilgisayarlara sıçramasının önüne geçmiş oluyorsunuz.
Firewall ile İnternet trafiğini kilitleyin
Bilgisayarınıza bulaşan virüsler İnternet'e bağlı olduğunuz sürece kendilerini güncellerler. Bu durum, virüsün bilgisayarınızda gittikçe aktif bir rol oynamasını ve temizlenmesinin zorlaşmasına sebep olur. Şayet üçüncü parti bir güvenlik duvarı (firewall) kullanıyorsanız, İnternet trafiğini kilitleyerek zararlı programların kendilerini güncellemelerini engelleyebilirsiniz. Şayet herhangi bir güvenlik duvarı programınız yoksa görev çubuğunun sağ alt köşesinde yer alan sistem tepsisinde (system tray) bulunan ağ bağlantınızın ikonuna sağ tıklayıp “Devre Dışı Bırak” seçeneğini seçebilirsiniz. Ethernet kablonuzu çıkarmanız da mümkün tabii ki. Ancak bilgisayarınızın İnternet'e erişimini tamamen kesmeden önce, virüs programınızın bütün güncelleştirmelerinin yapılmış olduğundan emin olun. Bilgisayarınızı her daim güncel tutun Bilgisayarınıza bulaşmış olan belalı bir virüs, işletim sisteminizin bir güvenlik açığından faydalanarak sisteme sızmış olabilir. İşletim sistemi yapann firmalar güvenlik açıklarını tespit edip, kapatmak için çok sayıda güncelleştirmeler yayınlıyorlar. Bu yüzden işletim sisteminizin yayınlanmış bütün güvenlik güncelleştirmelerinin yapılmış olduğundan emin olun. Bu herhangi bir açıktan faydalanarak sisteminize sızmış olan bir virüsü etkisiz hale getirebilir.
Virüs programınızı güncelleyin ve sürekli çalışır durumda tutun
Bilgisayara virüs bulaştığında hemen anti-virüs programlarına sarılırız. Bilgisayarınızda virüs taramasına başlamadan önce, anti-virüs yazılımınızın bütün güncelleştirmelerinin yapıldığından emin olun. Daha sonra bilgisayarınızı virüs programınızın ellerine bırakın. Yalnız, burada yüzeysel bir tarama yerine tam sistem taraması yapmanız yazılımın virüsü bulmasını kolaylaştıracaktır. Zira virüs, işletim sisteminin derinliklerine gizlenmiş olabilir. Windows kullanıcıları için AVG Anti-Virüs ön plana çıkarken, Mac kullanıcıları için ClamAV kullanıcıların Mac bilgisayarlarını temiz tutmalarına yardımcı oluyor. İşletim sisteminizi baştan yükleyin Şayet davetsiz misafirinize karşı vermiş olduğunuz savaşa saatlerinizi, günleriniz hatta aylarınızı harcadıysanız son çözüm yolu olarak bilgisayarınıza format atabilirsiniz. Tabii format işlemine geçmeden önce, kaybolmasını istemediğiniz verilerin yedeğini almalısınız. Formattan sonra bilgisayarınızı haftada en az bir kere virüs programınız ile taramanızda fayda var.
Bilgisayarınıza virüs bulaştığında yapmanız gerekenlerin yanı sıra yapmanızın sakıncalı olduğu bazı şeyler de var. İşte bunlardan bazıları:
Kimseye dosya eklediğiniz e-postalar atmayın Bulaşan virüsün yerini belirleyip, temizleyene kadar hiç kimseye dosya eklediğiniz e-postalardan göndermeyin. Şayet virüs, bilgisayarınızdaki dosyalara da sıçramış olabilir. Tabii sizin yolladığınız dosyayı açarak virüs kapan arkadaşınız, hakkınızda hiç iyi şeyler söylemeyebilir. Bilgisayarınıza USB sürücü gibi depolama birimleri takmayın Biliyorsunuz virüslerin yetenekleri gün geçtikçe artıyor. Bilgisayarınıza bulaşmış olan bir virüs, bilgisayarınıza taktığınız bir depolama birimine de bulaşabilir. Sonra bu depolama birimini başka bir bilgisayara bağladığınızda, virüs otomatik olarak USB sürücüden bilgisayara bulaşabilir. Böyle bir zincirleme reaksiyon yaratmak istemezsiniz.
Kredi kartınız veya hesap bilgileriniz ile online alışveriş yapmayın Tahminen bu bir virüsün size vereceği en ağır tahribatlardan biri olacaktır. Zararlı yazılımlar kredi kartı bilgilerinizi veya diğer kişisel bilgilerinizi çalabilirler. Bilgilerinizi ele geçirenler hesabınızı boşaltabilir, sizin adınıza alışveriş yapabilirler. Tabii ki hiç kimse kendi parasıyla, tanımadığı insanlara vur patlasın, çal oynasın tarzı bir eğlence sunmak istemez. Bu yüzden bilgisayarınızdaki virüsün tamamen temizlendiğinden emin olmadan, kişisel bilgilerinizi kesinlikle bir yerde kullanmayın. Kişisel hesaplarınıza girmeyin Bilgisayarınızda virüs varken e-posta hesapları gibi kişisel hesaplarınızı açıp şöyle bir göz atmanız bile şifrenizin çalınmasına sebep olabilir. Bu yüzden bilgisayarınızdaki virüsü temizlemeden, sizin için önemli olan sitelere kişisel bilgilerinizi vererek giriş yapmamanız en sağlıklısı olur. Hemen hemen bütün kullanıcılar en az bir kere virüslerin kurbanı olmuştur. Her ne kadar bilgisayarınızı güvenlik altında tutarsanız tutun, bütün iş tecrübeli olmaktan geçiyor. Nereye tıklayacağınızı bilirseniz telaş edecek bir şey kalmayacaktır. (Teknolab)